Korte inhoud Historisch Leek 26-3, juli 2012
Holmstein te Tolbert, door Siebrand HomanHolmstein is de naam voor de Feithshoeve die stond aan de Feithsweg in Tolbert. De boerderij is een typisch voorbeeld van een 'opstrekkende heerd' met landerijen die zich uitbreidden van noord-zuid. De uitbreiding werd gerealiseerd door het veen af te graven en het land eronder te ontginnen, dus geschikt te maken voor productie.
Homan vertelt de geschiedenis van Holmstein door de eeuwen heen. Welke families woonden op de boerderij? Het verhaal loopt tot 1980 toen de boerderij afgebroken werd.
Windmolens in en rond Leek(uit de serie inzichten in ansichten: Windenergie), door Sikke Cazemier
De auteur heeft al eerder iets over de windmolens verteld in voorgaande afleveringen van Historisch Leek. De laatste keer ging het over molenmakers. Nu bespreekt Cazemier de korenmolens die eens in Zevenhuizen en Tolbert stonden.
In Zevenhuizen stonden er twee korenmolens: één aan de Jonkersvaart en de tweede molen stond aan de oostzijde van de Haspelwijk.
In Tolbert stond de korenmolen 'Windlust'. Opmerkelijk is de verbinding tussen Zevenhuizen en Tolbert in het molenaarsechtpaar Cornelis Reijntjes en Trijntje Bron.
Anno 1812, ook door Sikke Cazemier
In 1811 werd de Burgerlijke Stand ingevoerd. Van toen af werden alle belangrijke gebeurtenissen in een mensenleven bij de burgerlijke gemeente geregistreerd: geboorte, huwelijk en overlijden. Voor die tijd werd er onregelmatig en lang niet altijd geregistreerd in kerkelijke boeken. Het hing een beetje van de dominee af hoe dat gebeurde.
De akten van de Burgerlijke Stand worden tot op heden in de archieven bewaard. Ze geven ons onder andere inzicht in hoeveel mensen er overleden zijn, hoeveel kinderen er werden geboren en hoe hoog de kindersterfte was. Ook kan uitgezocht worden welke beroepen de ingeschrevenen hadden. De auteur onderzoekt bijvoorbeeld welke beroepen er in de gemeente Leek voorkwamen: coopman, arbeider, horlogiemaker, enz. Er zijn nogal verschillen in beroepen tussen de diverse dorpen van de gemeente Leek.
Stoompijpen aan de horizon (uit de serie inzichten in ansichten: Stoomkracht), door Geert Hadders
In deel 2 van Stoomkracht gaat de auteur vooral in op de ontwikkeling van stoompijpen. In de gemeente Leek stonden er van die hoge schoorsteenpijpen in Leek, Nietap, Tolbert, Oostwold en Zevenhuizen. Ze zijn allemaal verdwenen. Het lijkt alsof alle fabriekspijpen gelijk zijn maar in dit artikel wordt ingegaan op de verschillen.
Jonny (Jan) Boerma: kapper, humorist en musicus, door Harry Siegers
Bij veel oud-Leeksters en inwoners van het Westerkwartier was Jonny (Jan) Boerma bekend om zijn vele optredens tijdens danslessen, huwelijken, kermissen, feesten en partijen. Het leven van Jan Boerma wordt verteld. Hij werd geboren in Vierverlaten, werkte een groot deel van zijn leven in Tolbert en overleed in 1992 in Leek.
Aan het slot van het verhaal zijn er allerlei krantenknipsels afgedrukt. Een advertentie draagt de titel: Een vrolijke gast Is niemand tot last.
