Korte inhoud Historisch Leek27-2, april 2013
RUYGHAVERS LAATSTE REIS LANGS DE JONKERSVAART
of Zevenhuizen en omstreken als literaire 'hotspot',
deel 2 van het omslagartikel door Geert Hadders
Zevenhuizen staat dit jaar centraal in Historisch leek, 27e jaargang. Dit tweede artikel van Geert Hadders sluit daar goed op aan. Theun de Vries, een bekende auteur uit de vorige eeuw, schreef een boek Wilde lantaarns. Genoemde historische roman speelt zich af in een veengebied. Geert Hadders geeft in dit tweede artikel aan dat sommige personen uit het boek van De Vries, verdacht veel overeenkomsten vertonen met de Von Inn- und Knyphausens op Nienoord. De Jonkersvaart en omgeving komen uitgebreid aan de orde. Hoe de veengebieden er uitzagen zien we op twee oude foto's van arbeidershuisjes in Heineburen.
Emigratie....? door Siebrand Homan
In haar boek 'Breemhaar, een centrum in de wereld' beschrijft Alida de Vries de verhuizing van het gezin De Vries uit Opende naar Bremen in Zevenhuizen. De verhuizing in 1919 was een hele gebeurtenis. De ouders van Alida werden bij de verhuizing geholpen door de toekomstige buren. De zwaar beladen wagens gingen over macadam- en zandwegen. Een min of meer vergelijkbaar verhaal van een verhuizing, eveneens in 1919 maar dan over een veel grotere afstand, is bekend in de familie Van Rij. Hoe dat ging is erg interessant om te lezen en dan te bedenken dat dit nog geen eeuw geleden gebeurde! In 100 jaar is er veel veranderd. In dichtvorm wordt de verhuizing van Rockanje naar de Kokswijk in Zevenhuizen beschreven: "De verhuizing".
De 'Van Panhuysschool', een terugblik op onze lagere schoolperiode door Janny Cazemier-Veldsema, Gre van Santen-Wanders, Jantje Veenstra-Steenhuis en Janny de Vries-Warners.
De 'Van Panhuysschool' aan de Van Panhuyslaan is onlangs verplaatst naar Oostindie. Het gebouw staat er nog wel maar er wordt geen les meer gegeven. Er was al eerder een verhuizing van de school. In 1951 verhuisden de leerlingen van de school die aan de rotonde aan het begin van de Euroweg stond naar de Van Panhuyslaan. Vier toenmalige leerlingen van de school beschrijven o.a. de verhuizing van de ene 'oude' naar de andere 'nieuwe' school. Er wordt bijvoorbeeld beschreven hoe er gymnastiekles werd gegeven en dat men naar Roden moest om te zwemmen. Over de lessen van meester Sijsling en meester Lycklama wordt smakelijk verteld. In het lager onderwijs, nu basisonderwijs, is er veel veranderd.
Corso Leek: bioscoop en theater (1937-1994), een beeldverslag door Harry Siegers
In maart 1937 kochten de familie Buursema en een compagnon een stuk grond in Leek tussen het Groene kruisgebouw en het huis van de notaris om er een theater te bouwen, het latere Corsotheater. Architect Bulder uit Groningen maakte het ontwerp en op 19 oktober 1937 werd het theater feestelijk geopend. Een bekend bioscoop- en toneeltheater in Leek en wijde omgeving. In 1994 is het theater verkocht aan een onroerendgoedmaatschappij. Het beeldbepalende gebouw is gelukkig behouden gebleven. Er is nu een advocatenkantoor gevestigd en in de grote zaal zijn appartementen gebouwd. Siegers geeft een prachtig stukje geschiedenis aan de hand van mooi beeldmateriaal.
Een terechte moordaanslag ? door Joost Eskes
In de nacht van 23 op 24 juli 1943, midden in de tweede wereldoorlog werd Geert Werkman doodgeschoten, waarschijnlijk een represailledaad. Achter de razzia en de aanslag zat Derk Klavers, opperluitenant van de marechaussee in Zuidhorn. Was deze politieman werkelijk verantwoordelijk? En wie was deze politieman en hoe kwam hij tot zijn optreden? Joost Eskes doet een poging om een stukje oorlogsgeschiedenis te achterhalen.
'Uyt oude couranten' (1750-1800) door Sikke Cazemier
Oude kranten vanaf de 18e eeuw zijn gedigitaliseerd door de Koninklijke Bibliotheek te 's-Gravenhage. Ook Groninger kranten zijn daar te vinden. Vanaf 1743 verscheen bijvoorbeeld de eerste Groninger krant: 'Geoctrojeerde Groninger Courant'. Later verschenen de Groninger Courant en de Ommelander Courant. Uit deze kranten is vee informatie te verzamelen uit die tijd over Stad en Ommelanden. Sikke Cazemier zoekt allerlei berichten en nieuwtjes uit die gedigitaliseerde kranten. Er wordt nogal wat geschreven over schippers en de Schippersgilde.