Hoofd Menu
meest recente artikelen
Oostwold, deel 1, door Jaap Diepstra
Historisch Leek 25-01, januari 2011
Hoe en wanneer Oostwold is ontstaan valt niet meer na te gaan. Het zal ook wel niet meer te achterhalen zijn. Duidelijk is echter wel dat Oostwold (toen Oestvold genaamd) al bestond in 1514. Vermeld wordt dan dat kerk en dorp werden geteisterd door oorlogsgeweld tussen de Saksische Hertog en de stad Groningen. Erg groot zal het dorp toentertijd niet zijn geweest. Van komvorming was beslist geen sprake. De kerk, omringd door enkele woningen, verder aangevuld met in de omtrek verspreid staande boerderijen en kleine tot zeer kleine woningen voor de arbeiders zal men aangeduid hebben met Oostwold.
Korte geschiedenis van Oostwold
In het kader van visrechten van het Leekstermeer is in 1449 voor het eerst sprake van het kerspel Oostwold. Uit geschiedkundige gegevens blijkt dat Oostwold in elk geval al in 1514 bestond want toen werden kerk en dorp geteisterd door oorlogsgeweld. Rond 1635 was De Gave een belangrijke vaarweg tussen Groningen en Leeuwarden.
In 1828 vermeldt de hoofdonderwijzer in het schoolmeestersrapport dat er een kerk, een pastorie en een winkel waren. 18 jaar later waren er twaalf huizen en zestig inwoners. De weg van Midwolde naar de Poffert werd pas in 1861 aangelegd, waardoor Oostwold minder geïsoleerd kwam te liggen. Oostwold kwam te liggen aan de belangrijke wegverbinding Groningen-Heerenveen. Deze weg moest tot de komst in 1960 van de A7, eerst een tweebaansweg, alle verkeer verwerken. Oostwold is eigenlijk nooit een agrarisch dorp geweest. De komst van de strokartonfabriek Erica II - aanvankelijk aardappelmeelfabriek - in 1914 gaf het dorp een ander karakter dan de overige dorpen in dit gebied. Oostwold heeft een hechte dorpsgemeenschap.
De uitvaartmaaltijd of Utigst - Hans Top
Historisch Leek 12-4, juni 1998
In vroeger tijden waren er andere volksgebruiken dan vandaag de dag. één zo'n gebruik in de jaren 1500 en 1600 was de uitvaartmaaltijd of utigst zoals men dat toen noemde.
Het was eigenlijk meer dan een volksgebruik. Het was een exces dat zijn oorsprong had in het heidendom. Toen de Germanen hier nog rondliepen, was het bij hen gewoonte om na afloop van een begrafenis een grote maaltijd aan te richten en daarbij een stevige borrel te drinken. De overledene kreeg zelfs een deel daarvan mee op zijn of haar reis naar het 'zielenland'.
Het was eigenlijk meer dan een volksgebruik. Het was een exces dat zijn oorsprong had in het heidendom. Toen de Germanen hier nog rondliepen, was het bij hen gewoonte om na afloop van een begrafenis een grote maaltijd aan te richten en daarbij een stevige borrel te drinken. De overledene kreeg zelfs een deel daarvan mee op zijn of haar reis naar het 'zielenland'.