Hoofd Menu
meest recente artikelen
Nieuwsflitsen
Jan Ernst Douma - 500 jaar reformatie in het Westerkwartier
In museum Nienoord is op zaterdag 28 oktober de tentoonstelling met bovengenoemde titel geopend.
De tentoonstelling is opgebouwd rond tekeningen van alle (83) kerken in het Westerkwartier, van de hand van de Leekster kunstenaar Jan Ernst Douma; verder wordt rond een aantal thema's de Reformatie in het Westerkwartier in zeven nissen in beeld gebracht. Te zien zijn statenbijbels, avondmaalsbekers, zendingsbussen, een doopvont, een rouwbord, er is een powerpointpresentatie over de geschiedenis van de reformatie, aan de hand van schoolplaten van J. H. Isings.
Aan de tetoonstelling is bijgedragen door historische verenigingen en kerkgenoot- schappen in het Westerkwartier.
Na een inleiding door Geert Pruiksma, directeur van het museum, werd de tentoonstelling geopend door burgemeester Berend Hoekstra van Leek. De muzikale omlijsting werd verzorgd door het Peizer kamerkoor.
Op de ledenvergadering van de Historische Kring, twee dagen eerder, was al het eerste exemplaar van de tentoonstellingsuitgave van ons kwartaalbad uitgereikt aan de kunstenaar.
Deze speciale uitgave: "Het religieuze landschap in het Westerkwartier", is op de tentoonstelling te verkrijgen voor € 5,-
De tentoonstelling is geopend tot 18 maart volgend jaar, en geopend op vrijdag t/m zondag van 13:00-17:00 h; in kerst -en voorjaarvakantie van dinsdag t/m zondag van 11:00-17:00 .
Een vooruitblik . . .
uit Historisch Leek 31-03, juli/augustus 2017
Op 31 oktober 2017 is het precies vijfhonderd jaar geleden dat de Reformatie begon, met de publicatie van de 95 stellingen van Maarten Luther. Dat hij die ophing op de deur van de slotkerk in Wittenberg is onwaarschijnlijk. Het oktobernummer van Historisch Leek, 31 ste jaargang nummer 4, staat in zijn geheel in het teken van dit Lutherjaar. Het is tevens het tentoonstellingsnummer van de expositie die hierover in het laatste kwartaal van 2017 in Museum Nienoord wordt georganiseerd. Nadere gegevens volgen; deze zijn op dit moment (juni 2017) nog niet definitief. De 83 tekeningen die Jan Ernst Douma van alle kerkgebouwen in het Westerkwartier heeft gemaakt, nemen een belangrijke plaats in. De collage op deze bladzijde bevat illustraties die in voornoemd themanummer aan de orde zullen komen.
Inleiding en hoofstuk 1 van onze special t.g.v. de tentoonstelling:
Jan Ernst Douma - 500 jaar Reformatie 1517-2017
Historisch Leek 31-4, oktober 2017
Het jaar 1517 kan in de geschiedenis van het christendom als een ‘kanteljaar’ worden beschouwd. Op 31 oktober 2017 is het precies vijfhonderd jaar geleden dat de Duitse monnik Maarten Luther zijn 95 stellingen tegen de aflaat aan de deur van de ‘Schlosskirche’ in Wittenberg bevestigde. Daarmee luidde hij onbewust de Reformatie* in; een ‘beweging’ die tot gevolg had dat er van het eeuwen eerder opgebouwde ‘100 %’ katholicisme na de Reductie * in 1594 in ons land nog geen 5% restte.
Met 83 tekeningen van kerkgebouwen heeft Jan Ernst Douma de fysieke invulling van het religieuze landschap in het huidige Groninger Westerkwartier in 2015 vorm gegeven.
In de tentoonstelling JAN ERNST DOUMA - 500 JAAR REFORMATIE (1517-2017) in Museum Nienoord te Leek vormen deze tekeningen een centraal thema.
U krijgt achtergrondinformatie over de opkomst, bloei en ondergang van het katholicisme en hoe het religieuze landschap na de Reformatie en de Reductie veranderde.
Lees het hele artikel als PDF.
De Leekster Synagoge - Albert Graansma
Historisch Leek 22-4, oktober 2008
Anderhalve eeuw lang heeft er in Leek een joodse gemeente bestaan met hun 'huis van samenkomst', de synagoge. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn de meeste Leekster joden afgevoerd en vermoord. De joodse gemeente was uitgeroeid. De synagoge heeft uiterlijk de oorlog overleefd; is ná de oorlog omgebouwd tot groente winkel en als zodanig in 1978 gesloopt. Lees meer
Een Leekster familiebijbel uit 1794, door Albert Graansma
Historisch Leek 25-3, augustus 2011
Oude bijbels zijn er nog genoeg. Een oude bijbel met een beschrijving van een Leekster familie zal toch minder vaak voorkomen? De bijbel waarover hier geschreven wordt, is van het gezin van Nieske Haatjes Smid en haar man Jan Smallenbroek, de stamvader van de Leekster Smallenbroeks. De foto’s van de bijbel spreken voor zich. Deze zijn zonder onderschriften in de tekst geplaatst.
Allereerst een letterlijke weergave van de geschreven tekst (transcriptie):
“ Op den 25 Mei 1746 is geboren mijn Vader Haatje Jakobs Smid, te Tolbert: Overleden op den 18 February 1807. (Dus bijna 61 jaren oud geworden. AG.) Op den 10 November 1752 is geboren mijne Moeder Reina Alberts te Midwolda. Leek den 10 Jannuarie 1809 Is Gebooren Onze Zoon op dindag, Haatje Ians, en den 22 Gedoopt Door J:G Mesenbroek Predikant Op de Leek. Leek den 30 October 1810 is onze dochtertje Jantje Jans geboren op woendag morgen te 2 uren en den 11 November 1810 gedoopt door den Predikant JG Mezenbroek op de Leek Op den 20 December 1812 is ons Zoontje Jakob Jans, op de Leek, geboren op woens-
dag morgen te half twee uren en den 2 Ja- nuary 1814 gedoopt, door Dominé JG Me- zenbroek op de Leek. Op den 23 January 1815 is ons zoontje Klaas Jans op de Leek geboren op Maandag avond te half elf uren en den 5 February 1815 op de Leek gedoopt door Dominé Yperius van Nuis."
De bouwgeschiedenis van de kerk te Leek, door W.J. FormsmaHistorisch Leek 15-3, maart 2001
Uit de Groninger Volksalmanak, historisch jaarboek voor Groningen 1972-1973.Uit bewaard gebleven tekeningen bestekken en rekeningen is de bouwgeschiedenis vrij nauwkeurig bekend. De bouw van de kerk werd aanbesteed op 20 maart 1660. Aannemer werd de in de buurt wonende Meindert Hindriks Gratema voor 2280 gulden. Het werd een eenvoudig rechthoekig gebouw, 60 bij 27 voet buitenwerks. In het midden van de lengtezijde langs de weg werd een deur geprojecteerd.
Lees meer