Historische Kring gemeente Leek e.o.

Lettelbert
Historisch Leek 14-2, december 1999

 

Uit het Nieuwsblad van het Noorden van zaterdag 11 januari 1930. De wekelijkse rubriek waarin dorpsbeschrijvingen plaatsvonden onder de titel TER VERPOOZING, Populair Letterkundig Wekelijksch Bijblad'. De tekst is letterlijk overgenomen. Voor wat de inhoud betreft is de schrijver uit 1930, "T.", verantwoordelijk.

 

lettelbert08.jpg

Lettelbert, circa 1930. De Provinciale weg met zicht op kerk en oude pastorie (Foto Gemeentearchief Leek).

 

Het vriendelijke dorpje Lettelbert, ook wel Lettebert of Lettenbert, in de wandeling gewoonlijk "Leptert" genoemd, behoort tot de gemeente de Leek. Evenals in de dorpsnamen Tolbert, Niebert, Engelbert en Middelbert beteekent bert in Lettelbert waarschijnlijk buurt of dorp. Lettel wordt door sommige taalkundigen verklaard als klein, zoodat Lettelbert beteekent kleine buurt. Lettelbert is dan ook een gepaste naam voor deze nederzetting, want van een eigenlijk dorp met een kom, waar de huizen en huisjes gegroepeerd zijn om de kerk, kan men hier toch niet spreken. Langs een prachtige rij- en wandelweg vinden we eenige boerderijen en huizen. Alleen de kern van een dorpskom is tegenwoordig aanwezig: bij de kerk en de pastorie staan eenige huizen. In het midden der vorige eeuw, zoo vinden we genoteerd, telde Lettelbert 29 huizen en 150 inwoners.

Lettelbert te boek gesteld

kerksilhouet.jpg Op 25 januari 2008 werd het boek "Lettelbert, een klein en gering dorp" aangeboden aan burgemeester Hoekstra van de gemeente Leek. De titel van het boek is ontleend aan ds Arnoldus Groenman, die Lettelbert in 1778 aldus omschreef. Die omschrijving past nog steeds op het inwonertal, maar doet tekort aan het unieke karakter van het huidige Lettelbert.

Van 1200 tot 2008

Voor de geschiedenis vanaf circa 1200 hebben de schrijvers Nelie Kemme en Jan Bousema geput uit de Groninger Archieven en andere betrouwbare bronnen. Ze hebben acht jaar aan het boek gewerkt en de geschiedenis van de oudste boerenbedrijven en hun bewoners uit de pachtcontracten van het klooster van Trimunt opgediept.